Skip links

Podatek cukrowy – czy przedsiębiorca może uniknąć jego zapłaty?

Czy w świetle przepisów ustawy z dnia 11 września 2015 roku o zdrowiu publicznym (Dz. U. z 2021 r. poz. 1956, dalej także jako: „Ustawa”) spółka, bądź też inny podmiot wskazany w art. 12d ust. 1 Ustawy jest zobowiązana do uiszczenia opłaty, o której mowa w art. 12a ust. 1 Ustawy, w sytuacji sprzedaży napojów z dodatkiem cukrów, kofeiny lub tauryny, o których mowa we wskazanym przepisie, podmiotom prowadzącym działalność gospodarczą w formie jednoosobowej działalności gospodarczej, osobom prawnym lub jednostkom organizacyjnym niesiadających osobowości prawnej, które dokonują zakupu ich zakupu na potrzeby własne związane z jej prowadzeniem i nie prowadzą sprzedaży detalicznej oraz hurtowej bądź tylko hurtowej.

Właśnie na takie wskazane wyżej zagadnienie, Kancelaria w ostatnich dniach sporządzała opinię prawną na zlecenie jednego z naszych klientów. Temat jest ciekawy, bo tzw. „podatek cukrowy” stanowi nie lada obciążenie dla przedsiębiorców zobowiązanych do jego uiszczenia i zdarzają się przypadki, w której trudno jest ustalić podmiot zobowiązany do jego zapłaty. Tym razem jednak chodzi o możliwość uniknięcia konieczności jej zapłaty w zależności od zaistniałej sytuacji.

Zapraszam do lektury.

Zgodnie z art. 12a ust. 1 Ustawy wprowadzenie na rynek krajowy napojów z dodatkiem:

  1.  cukrów będących monosacharydami lub disacharydami oraz środków spożywczych zawierających te substancje oraz substancji słodzących, o których mowa w rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1333/2008 z dnia 16 grudnia 2008 r. w sprawie dodatków do żywności (Dz. Urz. UE L 354 z 31.12.2008, str. 16, z późn. zm.1)), zwanym dalej „rozporządzeniem nr 1333/2008”,
  2. kofeiny lub tauryny.
    – podlega opłacie, zwanej dalej „opłatą”.

Przez wprowadzenie na rynek krajowy napojów, o których mowa w ust. 1, rozumie się sprzedaż napojów przez podmioty obowiązane do zapłaty opłaty, o których mowa w art. 12d ust. 1, do pierwszego punktu, w którym jest prowadzona sprzedaż detaliczna oraz sprzedaż detaliczna napojów przez: producenta, podmiot, o którym mowa w art. 12d ust. 1 pkt 2, podmiot nabywający napoje w ramach wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów lub importera napoju, albo sprzedaż w przypadku, o którym mowa w art. 12e ust. 3.

Zgodnie z przytoczonym wyżej art. 12d ust. 1 obowiązek zapłaty ciąży na osobie fizycznej, osobie prawnej oraz jednostce organizacyjnej nieposiadającej osobowości prawnej będącej:

  1. podmiotem sprzedającym napoje do punktów sprzedaży detalicznej albo prowadzącym sprzedaż detaliczną napojów w przypadku: producenta, podmiotu nabywającego napoje w ramach wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów lub importera napoju;
  2. zamawiającym, w przypadku gdy skład napoju objętego opłatą stanowi element umowy zawartej przez producenta a dotyczącej produkcji tego napoju dla zamawiającego.

Niezbędne jest także ustalenie definicji sprzedaży detalicznej, która zgodnie z art. 12a ust 3 Ustawy rozumie się dokonywanie na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, w ramach działalności gospodarczej zbywcy, odpłatnego zbywania towarów konsumentom na podstawie umowy zawartej:

  1. w lokalu przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 2 pkt 3 ustawy z dnia 30 maja 2014 r. o prawach konsumenta (Dz.U. z 2020 r. poz. 287),
  2. poza lokalem przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 2 pkt 2 ustawy z dnia 30 maja 2014 r. o prawach konsumenta
    – także w przypadku, gdy zbywaniu towaru towarzyszy świadczenie usługi odrębnie niezaewidencjonowanej.

Zgodnie natomiast z art. 22 zn.1 Kodeksu cywilnego za konsumenta uważa się osobę fizyczną dokonującą z przedsiębiorcą czynności prawnej niezwiązanej bezpośrednio z jej działalnością gospodarczą lub zawodową.

Kluczowe w ramach sporządzania opinii było zatem dokonanie oceny, czy w ramach sprzedaży przez spółkę napojów podmiotom prowadzącym działalność gospodarczą w formie jednoosobowej działalności gospodarczej, osobom prawnym czy jednostką organizacyjnym, na użytek własny i w związku prowadzoną działalnością gospodarczą dochodzi do „wprowadzenia produktu na rynek krajowy napojów”. Niewątpliwie uznać należy, że wskazana przez nas spółka jest podmiotem, na którym co do zasady ciąży obowiązek zapłaty opłaty zgodnie z definicją zawartą w art. 12d ust. 1 Ustawy, jednak faktyczny obowiązek jej uiszczenia zależy także od spełnienia dodatkowej przesłanki tj. w zależności od charakteru transakcji w ramach której prowadzone jest zbycie (sprzedaż) napojów podlegających opłacie.

Przedkładając powyższe rozważania na grunt zaprezentowanego stanu faktycznego wskazać należy, że w sytuacji sprzedaży przez spółkę napojów na rzecz podmiotów prowadzących działalność gospodarczą w formie jednoosobowej działalności gospodarczej, osoby prawnej czy jednostek organizacyjnych, które przeznaczane są na ich własny użytek i w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą, nie dochodzi do ich „wprowadzenia na rynek krajowy napojów”. W ramach tej transakcji napój nie jest bowiem zbywany konsumentowi, a więc nie ma tu miejsca sprzedaż detaliczna (1); oraz nie jest zbywany do punktu prowadzącego sprzedaż detaliczną, albowiem napoje te przeznaczone są na własny użytek i w związku z prowadzoną działalnością przedsiębiorstwa (2).

Należy jednak wskazać, że zaprezentowana wyżej możliwość uniknięcia konieczności zapłaty podatku cukrowego przez producenta stanowi niewątpliwie lukę prawą: zamiarem ustawodawcy było, by każdy napój podlegający opłacie, został finalnie opodatkowany – co w tym przypadku nie ma miejsca. Stąd też celem zachowania najwyżej staranności należałoby odbierać od podmiotów nabywających oświadczenia potwierdzającego fakt zakupu towarów na użytek własny i w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą.

W chwili obecnej brak jest interpretacji rozważających zaprezentowaną tematykę, stąd też kancelaria zwróciła się do Dyrektora Administracji Skarbowej z wnioskiem o wydanie interpretacji indywidualnej. O stanowisku organu z pewnością powiadomimy w kolejnym wpisie.